Monument

De geschiedenis van onze stad is belangrijk. Bijzondere gebouwen willen we beschermen en goed bewaren. Beschermen kan door een gebouw aan te wijzen als rijksmonument of gemeentelijk monument.

Hier vindt u alle praktische informatie rondom monumenten. Wilt u meer achtergrondinformatie over de bekende of minder bekende monumenten van Utrecht? Kijk dan op erfgoed.utrecht.nl.

Koopt u een monument? Dan krijgt u dit meestal te horen van de verkoper, de makelaar of de notaris.

Monument opknappen of verbouwen

De waarde van monumenten willen we zo goed mogelijk behouden. Daarom komt bij het opknappen of verbouwen van een monument meer kijken dan bij een gebouw dat geen monument is. Denk aan regels en vergunningen voor verbouwen of duurzaam maken. Maar er zijn ook speciale subsidies of leningen.
Monument opknappen of verbouwen

Regels voor zonnepanelen op monumenten

Wilt u zonnepanelen of zonnecollectoren plaatsen op een beschermd monument of een gebouw in een beschermd stads- of dorpsgezicht? Hiervoor zijn regels.

Regels voor het plaatsen van zonnepanelen op monumenten

Soorten monumenten

Rijksmonumenten

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wijst gebouwen, andere voorwerpen of terreinen aan als beschermd rijksmonument. Alle rijksmonumenten staan in het monumentenregister.

Gemeentelijke monumenten

Het college van burgemeester en wethouders kan een gebouw, voorwerp, terrein of groen aanwijzen als beschermd gemeentelijk monument. Daarbij vraagt het college advies aan de Welstandscommissie. Een gemeentelijk monument is niet altijd eigendom van de gemeente. Soms wijst de gemeente een monument aan op verzoek van de eigenaar of van iemand anders die ermee te maken heeft, zie aanwijzing monument.
Alle monumenten in Utrecht staan op de monumentenlijst

Schildjes

  • Rijks- en gemeentelijke monumenten zijn in Utrecht meestal voorzien van een schildje: een hoofdletter M met de stedelijke kleuren rood en wit. De schildjes zijn verkrijgbaar bij de gemeente.
  • Een blauwwit schildje is een internationaal symbool. Dit is aangebracht op bouwwerken die als belangrijk cultureel erfgoed worden beschouwd. U vindt deze schildjes op een klein deel van de monumenten in Utrecht.

Beschermd stads- of dorpsgezicht

Het rijk kan ook buurten aanwijzen als beschermd stadsgezicht of beschermd dorpsgezicht.
Beschermde stads- of dorpsgezichten van Utrecht

Aanwijzing monument

Als we een gebouw nieuw op de monumentenlijst willen zetten, informeren we de eigenaar van tevoren. Vervolgens ontvangt de eigenaar ook een besluit.

Misschien vindt u zelf dat uw huis of bedrijfsgebouw een monument zou moeten zijn. U kunt vragen of wij een gebouw of terrein willen aanwijzen als beschermd gemeentelijk monument. De gemeente kijkt dan of het gebouw of terrein belangrijk is voor de gemeente. We kijken naar:

  • schoonheid
  • wetenschappelijke waarde
  • cultuurhistorische waarde

U stuurt de gemeente een brief met de aanvraag. U zet in uw brief in elk geval de volgende informatie:

  • gegevens over het gebouw of terrein
  • de reden van de aanvraag

Stuur uw brief naar: Gemeente Utrecht, Afdeling Erfgoed, Postbus 8406, 3503 RK Utrecht

Hulp en contact Monumenten

Telefoon

14 030

E-mail

monumenten@utrecht.nl