Publicaties Rekenkamer 2021 - 2024

Jaarverslag 2022

Publicatiedatum: 28 maart 2023

In het Jaarverslag 2022 gaan wij in op onze activiteiten en onderzoeken in 2022 en de behandeling daarvan in de raad. Verder belichten wij de bedrijfsvoering en financiën van de rekenkamer.

Downloads:
- Jaarverslag 2022

Rekenkamerbrief Sturing op bestemmingsreserves

Publicatiedatum: 16 maart 2023

Door bestemmingsreserves in te stellen kan de gemeenteraad geld reserveren om beleidsdoelen te realiseren. Met deze rekenkamerbrief zetten wij uiteen in welke mate de gemeenteraad greep heeft op deze reserves en hoe sturing op bestemmingsreserves kan worden verbeterd.

Downloads:

• Rekenkamerbrief Sturing op bestemmingsreserves

Middenhuur

Publicatiedatum: 26 januari 2023

De rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar de realisatie van gemeentelijke doelen voor woningen in het middenhuursegment in de gemeente Utrecht.

De gemeente Utrecht voert sinds 2014 actief beleid om het aanbod van woningen in het middensegment te vergroten. In het coalitieakkoord ‘Ruimte voor Iedereen’ (2018) werd de ambitie opgenomen dat in 2040 25% van de woningvoorraad tot het middensegment zou moeten behoren. In het coalitieakkoord ‘Investeren in Utrecht: kiezen voor gelijke kansen, betaalbaar wonen en klimaat’ (2022) richt de ambitie zich op nieuw op te starten projecten: van de daarin te realiseren woningen moet 35% tot het middensegment behoren. Op basis van vier casestudy’s hebben we onderzocht hoe en in hoeverre de gemeente erin slaagt door het toevoegen van huurwoningen in het middensegment aan deze ambities bij te dragen.

Het middenhuursegment is tussen 2019 en 2021 met ongeveer 1.800 middenhuurwoningen gegroeid, maar blijft als percentage in de totale woningvoorraad (die ook is toegenomen) vrijwel stabiel (11%). De rekenkamer concludeert dan ook dat niet vastgesteld kan worden op welke manier het gemeentelijk beleid bijdraagt aan het bereiken van het doel van een vergroot midden(huur)segment en doet vier aanbevelingen:

• Zorg dat de gemeentelijke doelen voor middenhuur specifiek, meetbaar en navolgbaar worden geformuleerd.
• Zorg voor een meetbare en navolgbare uitwerking van deze doelen op wijkniveau en in concrete projecten.
• Hanteer een systematiek die ook zicht biedt op het aantal middenhuurwoningen dat daadwerkelijk is gerealiseerd en rapporteer daarover aan de gemeenteraad.
• Breng een duidelijke structuur aan in de manier waarop in woningbouwprojecten op doelrealisatie wordt gestuurd.

De volledige conclusies, aanbevelingen en onderliggende bevindingen zijn opgenomen in het rapport ‘Middenhuur: Meer grip op groei’. Het college van B & W heeft op 13 januari 2023 een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven.

Het rapport wordt op afzienbare termijn technisch aan de Utrechtse gemeenteraad toegelicht. Vervolgens zal het rapport in maart 2023 worden behandeld in de commissie Energie(transitie), Duurzaamheid, Vastgoed en Wonen en daarna in de gemeenteraad.

Downloads:

• Rapport Middenhuur: Meer grip op groei (5,8 MB)
• Onderzoeksplan
• Persbericht
• Publiekssamenvatting
• Infographic
• Raadsvoorstel

Rekenkamerbrief Voortgang Plan van aanpak basiseducatie volwassenen

Publicatiedatum: 20 januari 2023

Op 23 november 2022 informeerde het college de raad met de raadsbrief Voortgang Plan van aanpak basiseducatie volwassenen over de stand van zaken van de uitvoering van het plan van aanpak van de raadsbesluiten over het rapport ‘Leren om mee te kunnen doen’. Met deze rekenkamerbrief geven wij onze visie op deze raadsbrief van het college.

Downloads:
- Rekenkamerbrief voortgang Plan van aanpak basiseducatie volwassenen (210 kb)

Inwonerparticipatie

Publicatiedatum: 20 december 2022

Rekenkamer Utrecht deed onderzoek naar het doelbereik van het inwonerparticipatiebeleid van de gemeente Utrecht. De centrale onderzoeksvraag is: ‘In hoeverre slaagt de gemeente Utrecht er met inwonerparticipatie in om de doelen van het actieprogramma Samen stad maken: participatie te realiseren?’

De gemeente Utrecht wil inwonerparticipatie inclusiever maken, de betrokkenheid bij de stad vergroten en de kwaliteit van plannen verbeteren. Wij concluderen dat de gemeente zich op veel manieren inspant om inwoners te bereiken, maar dat de diversiteit onder deelnemers niet toeneemt. Ook de betrokkenheid van Utrechters bij inwonerparticipatie is niet vergroot. Tijdens trajecten voelen deelnemers zich vaak ook onvoldoende betrokken en achteraf is voor hen niet duidelijk wat er met hun inbreng is gebeurd. Zowel inwoners als raadsleden zien in de meeste gevallen nauwelijks terug hoe plannen door de inbreng van deelnemers zijn verbeterd.

Wij doen zes aanbevelingen, waaronder:

• Maak voorafgaand aan inwoners, raadsleden en andere belanghebbenden duidelijk hoe het traject eruitziet, waar het inhoudelijk om gaat, welke beïnvloedingsruimte deelnemers hebben en op welke manier hun inbreng van invloed kan zijn op de uiteindelijke besluitvorming.
• Analyseer per project welke doelgroepen betrokken moeten worden en hanteer een doelgroepgerichte aanpak om meer verschillende Utrechters te bereiken.
• Koppel tussentijds en achteraf duidelijk aan inwoners en raadsleden terug wat er met de inbreng van belanghebbenden is gedaan. Leg daarbij ook beargumenteerd uit waarom de inbreng wel of niet tot wijzigingen in het eindproduct heeft geleid.

De volledige conclusies, aanbevelingen en onderliggende bevindingen zijn opgenomen in het rapport ‘Horen, zien en samen door. Een onderzoek naar de ervaringen met en resultaten van inwonerparticipatie in de gemeente Utrecht’. Het college van B & W heeft op 13 december 2022 een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven.

Het rapport is op 14 februari 2023 in een raadsinformatiebijeenkomst met de Utrechtse gemeenteraad en belangstellenden besproken. De bijeenkomst is hier terug te zien, de presentatie is hieronder te downloaden. Het rapport wordt naar verwachting op donderdag 30 maart 2023 behandeld in de commissie Veiligheid, Bestuur en Financiën en daarna in de gemeenteraad.

Downloads:

• Rapport Horen, zien en samen door
• Onderzoeksplan
• Persbericht
• Publiekssamenvatting
• Infographic
• Raadsvoorstel
• Tabellenboek enquête inwoners
• Presentatie raadsinformatiebijeenkomst

We hebben per onderzocht participatietraject een flyer gemaakt met daarin de belangrijkste bevindingen per traject. Deze flyers zijn op 7 februari 2023 bezorgd op de locaties waar we voor ons onderzoek hebben geënquêteerd. De flyer van het aanmeldbeleid hebben we digitaal aan de respondenten toegezonden.

• Flyer Thomas à Kempisplantsoen
• Flyer Rachmaninoffplantsoen
• Flyer Maliebaan
• Flyer Oosterspoorbaan
• Flyer Energielandschap Rijnenburg en Reijerscop
• Flyer Aanmeldbeleid basisscholen

Rekenkamerbrief Plan van aanpak Onbegonnen werk (15-12-2022)

Publicatiedatum: 15 december 2022

Het college heeft in een raadsbrief beschreven hoe zij de opvolging van het raadsbesluit naar aanleiding van het rekenkameronderzoek ‘Onbegonnen werk’ wil vormgeven. In een rekenkamerbrief delen wij onze visie op dit plan van aanpak.

Downloads:
- Rekenkamerbrief plan van aanpak Onbegonnen werk (137 kb)

Jaarplan 2023

Publicatiedatum: 13 december 2022

Ons Jaarplan 2023 is gepubliceerd.  In het Jaarplan 2023 gaan wij in op onze activiteiten en onderzoeken voor de periode 2023. 

Downloads:
- Jaarplan 2023 (4.443 kb)

Jaarverslag 2021

Publicatiedatum: 29 maart 2022

In het Jaarverslag 2021 gaan wij in op onze activiteiten en onderzoeken in 2021 en de behandeling daarvan in de raad. Verder belichten wij de bedrijfsvoering en financiën van de rekenkamer.

Downloads:
- Jaarverslag 2021

Energietransitie

Publicatiedatum: 21 februari 2022

Rekenkamer Utrecht doet onderzoek naar de energietransitie. Het derde en laatste deel van dit onderzoek gaat over de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed. Dit onderzoek is nu afgerond.

We concluderen dat deze opgave, die is vastgelegd in de Versnellingsopgave Energieneutraal Kernvastgoed, nauwelijks van de grond komt. Met het geld uit de Versnellingsopgave zijn tot nu toe twee gebouwen verduurzaamd, terwijl de doelstelling tot 2023 57 gebouwen omvat. Daarnaast concluderen we dat met deze opgave doelen worden nagestreefd die financieel en inhoudelijk onvoldoende onderbouwd en daarmee niet realistisch zijn. De doelstelling om het gemeentelijk kernvastgoed tot 2040 te verduurzamen is op de huidige manier haalbaar noch betaalbaar. Ook stellen we vast dat de gemeente geen grip heeft op de opgave. Zo kan de voor de uitvoering verantwoordelijke vastgoedorganisatie (VGU) geen inzicht geven in de planning en voortgang, en is de besteding van middelen ondoorzichtig. Dat leidt er ook toe dat de gemeenteraad over deze voortgang niet inzichtelijk wordt geïnformeerd en daardoor haar controlerende taak niet naar behoren kan uitvoeren.

De aanbevelingen kunnen worden samengevat in de volgende drie punten:

• Herijk het plan voor de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed;
• Bereken hoeveel extra geld nodig is voor de gestelde doelen;
• Informeer de raad tijdig en inzichtelijk.

De volledige conclusies, aanbevelingen en onderliggende bevindingen zijn opgenomen in het rapport ‘Onbegonnen werk. Onderzoek naar de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed in Utrecht’. Het college van B en W heeft op 15 februari 2022 een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven.

Downloads:

• Rapport Onbegonnen werk
• Onderzoeksplan
• Persbericht
• Publiekssamenvatting
• Raadsvoorstel
• Infographic

Economisch Beleid

Publicatiedatum: 2 februari 2022

Rekenkamer Utrecht deed onderzoek naar de effectiviteit van het economisch beleid van de gemeente Utrecht. De centrale onderzoeksvraag is: ‘In welke mate is het economisch beleid van de gemeente Utrecht sinds 2018 effectief geweest, zijn de hulpbronnen uit de stad en de regio door de gemeente benut om de doelen van het programma Economie & Werkgelegenheid voor Iedereen te behalen, en hoe heeft de gemeente(raad) daarop (bij)gestuurd?’

De Utrechtse economie presteert goed; de werkloosheid is laag en de stad kende de afgelopen periode een hoge economische groei. Het is alleen niet duidelijk in welke mate de gemeente Utrecht bijdraagt aan de goed presterende economie. Enerzijds komt dit door veranderingen die in de afgelopen raadsperiode hebben plaatsgevonden. We zien anderzijds dat er sprake is van structurele oorzaken waardoor de effectiviteit van het beleid niet is vast te stellen.

Wij doen zes aanbevelingen, waaronder:

• Stel een samenhangend overzicht van de gemeentelijke inzet op.
• Evalueer of genomen maatregelen en ingezette instrumenten effectief zijn, ook om onderbouwde keuzes te maken voor de toekomst.
• Verbeter de verbinding binnen en buiten de opgave, gebruik dit om de gemeenteraad meer inzicht te geven in de ontwikkelingen en ontwikkel er een helder economisch profiel mee.   

De volledige conclusies, aanbevelingen en onderliggende bevindingen zijn opgenomen in het rapport ‘De balans opmaken. Een onderzoek naar de effectiviteit van het economisch beleid van de gemeente Utrecht’. Het college van B & W heeft op 18 januari 2022 een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven.

Het rapport is tijdens een technische bijeenkomst op 12 april 2022 aan de Utrechtse gemeenteraad gepresenteerd. De gehouden presentatie is via de onderstaande link te downloaden. Vervolgens is op donderdag 21 april 2022 het rapport behandeld in de commissie Onderwijs, Werk en Economie en op 19 mei 2022 in de gemeenteraad. Het raadsvoorstel is unaniem aangenomen.

Downloads:

• Rapport De balans opmaken
• Onderzoeksplan
• Persbericht
• Publiekssamenvatting
• Raadsvoorstel
• Tabellenboek enquête onder ondernemers
• Presentatie technische bijeenkomst

Energietransitie

Publicatiedatum: 2 december 2021

Rekenkamer Utrecht doet onderzoek naar de energietransitie. Het tweede deel van dit onderzoek is afgerond, waarin twee concrete projecten zijn onderzocht. De centrale onderzoeksvraag was: Hoe verliep de uitvoering van de projecten Zon op dak en het Stimuleren van particuliere woningeigenaren uit het programma Energietransitie, en wat zijn de behaalde resultaten?

De energietransitie is een complexe maatschappelijke opgave waarvoor het noodzakelijk is dat de gemeente een visie ontwikkelt, doelen stelt, monitort, evalueert en projecten in het Uitvoeringsprogramma Energietransitie bijstelt. De onderzochte projecten laten zien dat dit nog onvoldoende gebeurt. Hierdoor is de doeltreffendheid en doelmatigheid van de projecten niet vast te stellen. Juist bij een uitvoeringsprogramma in ontwikkeling is het belangrijk om structureel te letten op de doeltreffendheid van de aanpak. De rekenkamer ziet dat dit bij sommige onderzochte projecten al gebeurt en ziet aanwijzingen dat dit de effectiviteit van die projecten vergroot.

We doen acht aanbevelingen, waaronder:

• Zorg voor een samenhangende visie en goede onderbouwing van de 50 à 60 projecten in het Uitvoeringsprogramma Energietransitie.
• Besteed meer aandacht aan monitoring en evaluatie, zodat de doeltreffendheid van de projecten beter inzichtelijk kan worden gemaakt.
• Stel vast hoe invulling wordt gegeven aan participatie van burgers in de projecten van het Uitvoeringsprogramma Energietransitie. Verzamel op structurele wijze feedback van burgers.

De volledige conclusies, aanbevelingen en onderliggende bevindingen zijn opgenomen in het rapport ‘Grip op energietransitie. Een onderzoek naar de beïnvloedingsmogelijkheden van de gemeente bij concrete projecten’. Het college van B en W heeft op 19 november 2021 een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven.

Downloads:
- Rapport Grip op energietransitie
- Onderzoeksplan energietransitie
- Persbericht
- Raadsvoorstel
- Publiekssamenvatting
 

Rekenkamerbrief Vervolg Regeling Risicovolle Projecten

Publicatiedatum: 8 november 2021

Op 17 september 2021 ontving de raad over de Regeling risicovolle projecten (RRP) een raadsvoorstel en raadsbrief met diverse startdocumenten en voortgangsrapportages van een aantal projecten. Deze documenten volgen op de besluitvorming over deze Regeling in de raad van 17 juni 2021. De rekenkamer geeft in deze rekenkamerbrief haar zienswijze en richt zich daarbij op de algemene toepassing van de RRP en niet op specifieke inhoudelijke aspecten van de desbetreffende projecten.

Downloads:
- Rekenkamerbrief Vervolg Regeling Risicovolle Projecten

Jaarplan 2021-2022

Publicatiedatum: 24 juni 2021

In het Jaarplan 2021-2022 gaan wij in op onze activiteiten en onderzoeken voor de periode 2021-2022. We bespreken in het plan zowel het lopende onderzoek, alsook het nieuw geplande onderzoek.

Downloads:
- Jaarplan 2021-2022

Rekenkamerbrief Regeling Risicovolle Projecten

Publicatiedatum: 11 mei 2021

Op 19 april 2021 ontving de raad het Raadsvoorstel Regeling risicovolle projecten. Daarmee is een volgende stap gezet op het traject dat is gestart met het aannemen van de motie Lessen voor grote en complexe projecten (M2018/278) bij de besluitvorming over het rekenkamerrapport Samen sturen op 20 december 2018. In deze rekenkamerbrief geven wij op hoofdlijnen onze zienswijze op de voorliggende regeling en bijgevoegde documenten.

Downloads:
- Rekenkamerbrief Regeling Risicovolle Projecten

Informatieveiligheid

Publicatiedatum: 7 april 2021

Rekenkamer Utrecht heeft onderzoek gedaan naar informatieveiligheid bij de gemeente Utrecht. De centrale onderzoeksvraag is: “Is de informatieveiligheid bij de gemeente Utrecht voldoende gewaarborgd?”. Wij keken daarbij naar 3 aspecten: organisatie/proces, mens en techniek.

Wij constateren dat, ondanks de verschillende maatregelen die de gemeente Utrecht heeft getroffen, de informatieveiligheid nog niet voldoende gewaarborgd is. De governance is versterkt, de middelen en capaciteit zijn uitgebreid en er zijn risico’s in kaart gebracht en geprioriteerd. Toch wijzen testresultaten op het gebied van mens en techniek, en de stand van de uitvoering van het beleid uit dat er verbetering nodig is. Daarom doet de rekenkamer 7 aanbevelingen, waaronder:

• Neem de benodigde maatregelen tegen technische risico’s die bekend zijn,
• Investeer structureel in het informatiebewustzijn van medewerkers,
• Voer alle nodige risicoanalyses uit, en
• Verbeter het toezicht op informatieveiligheid in de thuiswerksituatie.

De volledige conclusies, aanbevelingen en onderliggende bevindingen zijn opgenomen in het bestuurlijk rapport en het onderzoeksrapport “Zo sterk als de zwakste schakel”. Het college van B en W heeft op 25 maart 2021 een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven.

Het rapport is tijdens een technische bijeenkomst op 13 april 2021 aan de Utrechtse gemeenteraad gepresenteerd. Vervolgens werd het op 29 april 2021 behandeld in de commissie Mens & Samenleving en op 3 juni 2021 in de gemeenteraad. Het raadsvoorstel is unaniem aangenomen.

Downloads:
- Bestuurlijk rapport Zo sterk als de zwakste schakel
- Onderzoeksrapport Zo sterk als de zwakste schakel
- Onderzoeksplan informatieveiligheid
- Persbericht
- Raadsvoorstel
- Publiekssamenvatting
- Presentatie technische bijeenkomst

Jaarverslag 2020

Publicatiedatum: 22 maart 2021

In het Jaarverslag 2020 gaan wij in op onze activiteiten en onderzoeken in 2020 en de behandeling daarvan in de raad. Verder belichten wij de financiën van de rekenkamer.

Downloads:
- Jaarverslag 2020