Ockhuizen: nieuwe inrichting gebied

Fase project:
in voorbereiding

Planning:
besluit: tweede helft 2023

We onderzoeken hoe we het gebied rond Ockhuizen opnieuw kunnen inrichten. Het gebied ligt aan de noordkant van Haarzuilens. We kijken of we ruimte kunnen maken voor de ontwikkeling van natuur, een zonneveld en wandel- en fietspaden. Ook willen we het open uitzicht behouden.

Wat gaan we doen

Het college van burgemeester en wethouders stelde op 8 maart 2022 de uitgangspunten vast voor de ontwikkeling van het gebied. Het gebied is ongeveer 170 hectare. De uitgangspunten zijn:

  • ongeveer 50 hectare openheid en middeleeuwse sloten en stukken grond
  • 15,4 hectare moet bos blijven
  • ongeveer 30 hectare van het gebied is voor natuur
  • 35 tot 40 netto hectare voor een zonneveld (zonnepanelen en transformatorhuisjes)
  • uitbreiding van mogelijkheden voor bezoekers en toegankelijkheid

Lees de raadsbrief over de uitgangspunten

Op basis van deze uitgangspunten deden we onderzoek naar de mogelijke inrichting van het gebied. Hieronder leest u de resultaten. Daarna maakten de eerste versie van de beschrijving van eisen en wensen voor het gebied. De gemeenteraad beslist in de tweede helft van 2023 over het plan voor de nieuwe inrichting.

We willen in de gemeente Utrecht duurzame energie opwekken. Dit hebben we afgesproken in de Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040. Daarom gebruiken we 35 tot 40 netto hectare van dit gebied voor een zonneveld. Denk aan zonnepanelen met transformatorhuisjes. Het gebied aan de noordkant van Ockhuizen, tot aan de A2, is de meest geschikte plek voor de zonnepanelen. We kunnen de panelen daar het laagst plaatsen, zodat het gebied zo open mogelijk blijft. Het zonneveld blijft’ maximaal 30 jaar in het gebied.

We willen dat er in het gebied ruimte blijft voor natuur. En dat het er mooi uit blijft zien. Daarom komt er gras onder de zonnepanelen. En staan de transformatorhuisjes en accu’s uit het zicht. Ook plaatsen we de zonnepanelen zodat ze zo min mogelijk opvallen in het landschap. Ook komt er een sloot rond het zonneveld. De zonnepanelen zijn vriendelijk voor insecten. We hergebruiken de panelen als ze worden vervangen of weggehaald.

Meedelen in inkomsten zonnepanelen

Bewoners kunnen meedelen in de inkomsten van het zonneveld. Bijvoorbeeld door lid te worden van energievereniging “Coöperatie Zon op Ockhuizen”. We gaan deze vereniging nog oprichten. Bewoners krijgen hierover nog informatie. Een deel van de inkomsten gaat elk jaar naar een fonds waarmee we projecten voor de omgeving betalen.

Het gebied valt binnen het Rijksbeschermd dorpsgezicht Haarzuilens. Daarom moet het cultuurhistorische landschap zo veel mogelijk gelijk blijven. We willen 50 hectare in het gebied open houden en de sloten en stukken grond beter zichtbaar maken.

  • We herstellen delen van het historische landschap, zoals de laan met perenbomen en de singels met wilgen.
  • We zorgen dat het groen maximaal 3 meter hoog wordt in de ‘open’ gebieden.
  • We doen mogelijk nog meer archeologisch onderzoek.

Uit onderzoek blijkt dat de nieuwe ontwikkelingen in het historische landschap passen. We moeten dan de sloten in dezelfde vorm laten liggen. En zorgen dat het gebied open blijft. Het onderzoek is gedaan door een onderzoeksbureau en de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed. Dit onderzoek kunt u opvragen via ockhuizen@utrecht.nl.

We hebben gekeken of we 15,4 hectare bos kunnen aanleggen. Dat blijkt helaas niet mogelijk. Wel is er ruimte voor ongeveer 5 hectare bos. De bomen in dit bos planten we in plaats van de bomen die we moeten kappen. De nieuwe bomen moeten passen in het gebied en geschikt zijn voor de bodem en het waterpeil.

We richten het gebied zo in dat verschillende planten- en diersoorten die passen bij dit gebied kunnen terugkeren. Uit natuuronderzoek (op te vragen via ockhuizen@utrecht.nl) blijkt dat het gebied aantrekkelijker wordt voor bepaalde dieren, zoals de bever en de otter, als we minimaal 30 hectare natuur aanleggen.

Dit plan is met experts van de gemeente gemaakt. In het noorden van het gebied komt een verbinding met een moerasbos. Hier kunnen nieuwe en bestaande diersoorten zich vestigen.

Het gebied waar het zonneveld komt, zetten we na maximaal 30 jaar ook om naar natuur. Hierdoor hebben we na 30 jaar in totaal 47,5 hectare natuur ontwikkeld. Dit hebben we afgesproken in eerdere plannen voor het gebied.

De 30 hectare natuur komt er ongeveer zo uit te zien:

  • Er komt ongeveer 5 hectare moeras en moerasbos als leefgebied voor verschillende dieren.
  • We richten de oevers aan de randen van het zonneveld in, zodat er verschillende dieren kunnen leven.
  • Een natuurorganisatie beheert de natuurgebieden.
  • Aan de westkant van de Thematerkade planten we verschillende soorten gras.
  • Als het zonneveld na 30 jaar wordt weggehaald, komen er op de plek van het zonneveld ook verschillende soorten gras.

Er waren eerdere plannen voor het gebied rond Kasteel de Haar. Daar was niet genoeg geld voor. We voeren nu een deel van deze plannen uit. We leggen extra wandel- en fietspaden aan in het gebied. We leggen verschillende paden aan voor wandelen, hardlopen, fietsen en racefietsen.

Gebied voor bezoekers

Voor bezoekers komen er de volgende mogelijkheden:

  • Er komt minimaal 3 hectare natuurgebied om te bezoeken aan de noordkant van het zonneveld.
  • Er komen fiets- en wandelpaden aan de noord- en zuidkant.
  • De paden zijn breed genoeg, zodat er ruimte is voor wandelaars en fietsers.
  • Honden moeten aan de lijn in de natuurgebieden.

Gezonde stad voor iedereen

Utrecht wil een gezonde stad zijn van en voor iedereen. Met genoeg energie en groen voor de bewoners nu én in de toekomst. Daarom werken we de komende jaren aan de overstap naar schone energie en meer groen. Als onderdeel hiervan onderzoeken we in welke gebieden we met zonnevelden veel schone energie kunnen opwekken. Alle daken van Utrecht volleggen met zonnepanelen is niet genoeg. Ook kijken we waar we kunnen zorgen voor meer groen in en rond de stad.

Lees meer over Utrecht: gezonde stad voor iedereen

Wie zijn er betrokken geweest?

De ideeën voor een zonneveld, natuurgebied, bezoek en cultuurhistorie hangen met elkaar samen. We willen het gebied als 1 geheel aanpakken. Daarom hebben we alle partijen bij de ideeën betrokken.

Grondeigenaren

Een paar grondeigenaren kwamen met het idee voor een zonneveld genomen. In overleg met hen ligt er nu een eerste ontwerp, waarin natuur, bezoek, duurzame energie en het cultuurhistorische landschap in het gebied samenkomen. Betrokken grondeigenaren zijn onder meer:

  • Natuurmonumenten: bezit veel grond in het gebied en stelt een deel van deze grond mogelijk beschikbaar voor de ontwikkeling van het gebied.
  • Provincie Utrecht: bezit grond in het gebied en werkt mee aan het project.
  • Particuliere eigenaren: bezitten grond in het gebied en stellen dat beschikbaar voor de ontwikkeling in het gebied.

Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed

Dacht mee om het Rijksbeschermd dorpsgezicht Haarzuilens te beschermen.

Energiecoöperatie Zon op Ockhuizen

Denkt mee over hoe inwoners van Haarzuilens mee kunnen delen in de opbrengst van de zonnepanelen. En aan welke voorwaarden het zonneveld moet voldoen.

Ook luisteren we graag naar de ideeën van bewoners en andere gebruikers.

Meedenken

We presenteerden de 1e versie van de beschrijving van eisen en wensen voor het gebied op een inloopbijeenkomst op 30 mei 2023. Hier konden mensen vervolgens op reageren. De reacties zijn verwerkt in het document hieronder.

Lees de eerste versie van de beschrijving van eisen en wensen voor het gebied

Wat gebeurt wanneer?

Planning
WanneerWat
Tweede helft 2023Beschrijving van eisen en wensen voor het gebied naar de gemeenteraad
Tweede helft 2023Gemeenteraad besluit of de nieuwe inrichting van het gebied doorgaat. Zo ja, dan starten we met het wijzigen van het bestemmingsplan en een vergunningaanvraag.

Wat is al gedaan?

  • Van 17 mei tot en met 11 juni 2023 heeft de conceptversie van het Integraal Programma van Eisen (IPvE) Ockhuizen ter inzage gelegen. Een aantal bewoners hebben de gemeente verzocht om meer tijd te bieden om een reactie te kunnen geven en de gemeente is tegemoetgekomen aan dit verzoek.
  • Mei 2023: informatiebijeenkomst over de eerste versie van de beschrijving van eisen en wensen (IPvE) voor het gebied.
  • April - mei 2022: we hebben met betrokken partijen, beleidsmedewerkers en grondeigenaren gesproken over de plannen.
  • April - mei 2022: we hebben met inwoners van Haarzuilens en Ockhuizen gesproken over de inrichting en de voorwaarden. Ook hebben we grondeigenaren gesproken over hun ideeën.
  • Maart 2022: het college heeft een ‘programmatisch vertrekpunt’ vastgesteld met daarin de aantallen hectares voor de verschillende opgaven in het gebied.
  • Januari 2022: we hebben met inwoners van Haarzuilens en Ockhuizen gesproken over de plannen. Ook was er een informatiemarkt voor omwonenden.
  • Februari 2021: startdocument. In dit startdocument staat onder andere de aanleiding van het plan en de voorwaarden hiervoor.

Waar ligt het?

  • Noordkant: de A2 met geluidswal
  • Oostkant: recreatiegebied Wielrevelt en de Haarrijnse plas
  • Zuidkant: Parkbos Haarzuilens
  • Westkant: open weidegebied

Hulp en contact Ockhuizen

Telefoon

14 030

E-mail

ockhuizen@utrecht.nl