Onderscheidingen Stedelijke onderscheidingen
Er zijn verschillende onderscheidingen en blijken van waardering voor personen die zich op bijzondere wijze hebben ingespannen voor de Utrechtse samenleving.
Wie hebben een stedelijke onderscheiding ontvangen?
Ontvangers Stedelijke onderscheidingen (pdf, 557 kB)
Iemand voordragen voor een onderscheiding?
Een jubileum, een afscheid of een ander bijzonder moment kunnen aanleiding zijn tot het aanvragen van een onderscheiding. Kent u iemand die een onderscheiding verdient? Neem contact op met de adviseur onderscheidingen van het Kabinet. Zij vertelt u of de verdiensten inderdaad bijzonder genoeg zijn voor een onderscheiding en welke zou passen. Ook krijgt u alle informatie over de criteria, het indienen van een aanvraag en de rest van de procedure. Overleggen voordat u de officiële aanvraag indient, kan u later veel werk schelen.
Welke stedelijke onderscheidingen zijn er?
Speld van de stad Utrecht
Voor wie?
Vrijwilligers of bestuurders die zich lange tijd (minimaal 15 tot 20 jaar) op een buitengewone manier voor Utrecht hebben ingezet. Dit kan zijn op kerkelijk, cultureel en/of sociaal-maatschappelijk terrein en in combinatie met verdiensten op sportief gebied.
Ontwerp
Zilveren draagpenning met een diameter van 25 mm. Deze hangt aan een lint in de Utrechtse kleuren rood en wit. Op de penning staat de Domtoren met de tekst 'UTRECHT' en 3 pijlen die elkaar kruisen. Dit staat symbool voor de centrale ligging van Utrecht in Nederland.
Heren dragen de Speld als reversspeld, dames als broche. In de bewaarcassette zit ook een insigne met een diameter van 13 mm dat dagelijks gedragen kan worden.
Ontwerper
Medailleur Henk van Bommel. Geslagen door Koninklijke Begeer BV.
Geschiedenis en toekenning
In 1985 ingesteld door B en W. Toekenning door B en W.
Sportpenning
Voor wie?
Vrijwilligers, bestuurders, sporters of verenigingen die zich op sportgebied op een buitengewone manier voor Utrecht hebben ingezet.
Ontwerp
Bronzen legpenning met op de voorkant het wapen van Utrecht. In een cirkel daaromheen staan sporten verbeeld. Op de achterkant staat de tekst 'Sportpenning Gemeente Utrecht' met daaronder ruimte voor een inscriptie.
Ontwerper
Eric van den Boom. Geslagen door Koninklijke Begeer BV.
Geschiedenis en toekenning
In 1985 ingesteld door B en W. Toekenning door B en W.
Maartenspenning
Voor wie?
Vrijwilligers of bestuurders die zich lange tijd (minimaal 15 tot 20 jaar) vooral op cultureel terrein op een buitengewone manier voor Utrecht hebben ingezet.
Ontwerp
Bronzen legpenning met op de voorkant een afbeelding van Sint Maarten op zijn paard. Hij wordt afgebeeld met zijn rug omdat hij zijn aandacht richt op wat er op de achterkant van de penning gebeurt. Daar halveert hij zijn mantel in een vorm die verwijst naar het wapen van de stad. Boven de tekst 'erepenning' staat een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur afgebeeld die de penning uitreikt aan Sint Maarten. Sint Maarten is hier niet de gever, maar de ontvanger. Hij staat symbool voor de persoon die wordt geëerd.
Ontwerper
Theo van de Vathorst. Gegoten door de firma Binder.
Geschiedenis en toekenning
In 1985 ingesteld door B en W. Toekenning door B en W.
Stadsmedaille in Zilver
Voor wie?
Bestuurders die zich, minimaal 12 jaar, op breed maatschappelijk terrein op een buitengewone manier voor Utrecht verdienstelijk hebben gemaakt. In principe komen alleen scheidend voorzitters in aanmerking.
Ontwerp
Zilveren medaille met op de voorkant het gekroonde wapen van Utrecht met 2 leeuwen. Op de achterkant een lauwerkrans met een lint. Daartussen is ruimte voor een inscriptie.
Geschiedenis en toekenning
Al heel lang worden in Utrecht bij gedenkwaardige gebeurtenissen herinneringspenningen geslagen. Veel daarvan zijn te zien in het Centraal Museum. Het Utrechtse college van burgemeester en wethouders besloot in 1861 tot de introductie van een medaille bij “tentoonstellingen en anderszins”. Dat blijkt uit de notulen van een collegevergadering. Het is niet bekend wanneer de eerste medaille is uitgereikt.
Toekenning eerst door de gemeenteraad, later door B en W, nu door de raadsvoorzitter.
-
Meer over de geschiedenis van de Utrechtse Stadsmedaille
-
In 1869 kwam er een nieuwe penning. Aanleiding was een concours van de Nederlandsche Weerbaarheidsbond in De Bilt. Op 27 juli 1869 kreeg het Munt-Collegie (een college van toezicht op het gebied van munten en edele metalen) opdracht om de nieuwe medaille te slaan. Tijdens het concours, tussen 16 en 21 augustus 1869, verbleef koning Willem III “binnen Utrecht”. Hij kreeg van de burgemeester, mede namens de raad, een etui met 3 exemplaren van de nieuwe medaille: een gouden, een zilveren en een bronzen.
Ook deze medaille werd eerst alleen aan verenigingen toegekend als prijs bij tentoonstellingen. Later ook bij sportwedstrijden. Al snel werd er een nieuwe stempel voor de medaille gemaakt, “welke ... in het vervolg ook van voortdurende dienst zal kunnen zijn en tot dat eind voor de Stad aan ‘s Rijksmunt bewaard wordt”. Aldus een rapport van wethouder Wals van 16 juni 1870.
In 1914 besloot de gemeenteraad ook burgers in aanmerking te laten komen voor een Stadsmedaille.
Burgemeesterspenning/-medaille
Voor wie?
Personen die de burgemeester, tijdens haar of zijn burgemeesterschap, voor een langere periode op een bijzondere manier van dienst zijn geweest.
Ontwerp
Zilveren legpenning met een diameter van 60 mm. Op de voorkant staat het wapen van Utrecht met de tekst 'Burgemeesterspenning van Utrecht'. Op de achterkant het stadhuis en een gedeelte van de ambtsketen. Daartussen is ruimte voor een inscriptie.
Ontwerper
Medailleur Henk van Bommel. Geslagen door Koninklijke Begeer BV.
Geschiedenis en toekenning
In1989 ingesteld door burgemeester Vos-van Gortel. Daarvoor was er een Burgemeestersmedaille met een ander formaat en andere tekst.
Hulp en contact Onderscheidingen
Telefoon
14 030
Ook voor vragen over het Predicaat Koninklijk of Hofleverancier, de Koninklijke Erepenning en het Carnegie Heldenfonds.