Zonne-energie

In Utrecht maken we samen de overstap naar schone energie. Zonne-energie is daar een belangrijke vorm van. Daarom willen we zoveel mogelijk daken benutten met zonnepanelen.
We maken ook ruimte voor de ontwikkeling van zonnevelden en zoeken naar mogelijkheden voor solar carports boven parkeervoorzieningen. Zo werken we aan een prettige en gezonde stad voor iedereen.
Doel en programma voor meer zonne-energie
Met bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties zetten we ons in om zoveel mogelijk daken te gebruiken voor zonnepanelen. Het doel is om in 2030 3 keer zoveel stroom via zonnepanelen op Utrechtse daken op te wekken dan in 2020. Hoe we dat aanpakken en hoe we omgaan met het steeds voller rakende elektriciteitsnet?
Zonne-energie aantrekkelijk maken
We zetten verschillende hulpmiddelen in om zonnepanelen aantrekkelijk te maken voor bewoners en bedrijven.
In het kort:
- We informeren en adviseren bewoners en bedrijven over de kansen van zonnepanelen. Extra aandacht gaat naar vve’s, eigenaren van monumentale woningen en huiseigenaren met een kleine beurs. Voor bedrijven richten we ons voornamelijk op eigenaren van grote (bedrijfs)daken en solar carports. Een solar carport is een overkapping met zonnepanelen op een groot parkeerterrein.
- We maken het ondernemers zo makkelijk mogelijk om te kiezen voor zonnepanelen. We helpen bedrijven met het regelen van zonnepanelen. Dit doen we samen met de partners van het zonnepact. Dit zijn bijvoorbeeld verenigingen van bedrijventerreinen, vertegenwoordigers van ondernemers, adviseurs en banken.
- Sinds oktober 2021 kunnen nieuwe zoninstallaties op grote daken (met een grootverbruikersaansluiting) niet meer terug leveren aan het steeds voller rakende elektriciteitsnet in Utrecht.
Lees meer op de website van Stedin
Via nieuwe en innovatieve netoplossingen willen we zonnepanelen op grote daken toch mogelijk maken. We werken daarom in pilots samen met onder meer Stedin, provincie Utrecht, bedrijventerreinen en marktpartijen. De pilots richten zich op het koppelen van zonne-energie met laden op bedrijventerreinen, de inzet van batterijen en het ontwikkelen van de eerste E-hub op een bedrijventerrein in de provincie Utrecht. Stuur voor meer informatie of (voor)aanmelden contact een mail naar het energieloket. - We stellen een adviseur beschikbaar voor bedrijven met grote daken op bedrijventerreinen die kan adviseren over oplossingen voor netcongestie. Een deel van de oplossing zit in het koppelen van opwek en gebruik achter 1 aansluiting. Dan hoeft de elektriciteit niet terug geleverd te worden aan het elektriciteitsnet.
Als gemeente geven we geen subsidie voor zonne-installaties. Wel zijn er voor huiseigenaren verschillende financiële regelingen om de aanschaf en het gebruik van zonnepanelen aantrekkelijk te maken, zoals de salderingsregeling en de duurzaamheidslening. Zakelijke gebruikers kunnen subsidie aanvragen voor grootschalige opwek van zonne-energie (via een grootverbruikersaansluiting) of voor een kleinschalig zonnepanelen-project (via een kleinverbruikersaansluiting).
Steeds meer zon op dak: de tussenstand

In 2022 ligt op 29% van alle daken in de gemeente Utrecht zonnepanelen. Dit hebben we gemeten op basis van luchtfoto’s uit 2022. Uit cijfers van het CBS (per eind 2021) blijkt dat alle zonnepanelen op Utrechtse daken 98 Gigawattuur (GWh) opwekken. In 2030 willen we in totaal 288 GWh opwekken via zon op dak.
Soort gebouw | % daken met zonnepanelen |
---|---|
Sociale huurwoningen | 25% |
Particuliere koopwoningen | 33% |
Gebouwen bedrijventerreinen | 19% |
Bedrijven en kantoren in wijken | 14% |
Sportaccomodaties | 22% |
Onderwijsvastgoed | 30% |
Gemeentelijk vastgoed | 32% |

Jaar | Zon op kleine daken (kleine installaties van 15 kilowatt of minder) | Zon op grote dagen (grote installaties van meer dan 15 kilowatt) |
---|---|---|
2020 | 46 GWh | 39 GWh |
2021 | 53 GWh | 45 GWh |
Doel 2030 | 120 GWh | 168 GWh |

Wijk | % |
---|---|
Leidsche Rijn | 49,9% |
Vleuten-De Meern | 37,6% |
Zuid | 31,1% |
Noordoost | 28,3% |
Oost | 22,1% |
Overvecht | 23,8% |
West | 21,4% |
Zuidwest | 18% |
Noordwest | 21,4% |
Binnenstad | 7% |

Worden zonnepanelen verplicht?
Op dit moment kunnen wij zonnepanelen op gebouwen niet verplichten. Wel kunnen we bij nieuwbouw een minimaal aandeel duurzame energie bepalen (lees meer informatie over de BENG-eisen). Zonnepanelen spelen daarin een belangrijke rol. Op die manier maken we zo goed mogelijk gebruik van nieuwe Utrechtse daken.
De Rijksoverheid wil gemeenten op een later moment verplichtende hulpmiddelen geven. Die verplichting zal een gemeente bij de volgende 2 situaties kunnen gebruiken:
- Nieuwbouw van nutsgebouwen (groter dan 250 m2): vanaf 2025 geldt deze verplichting per gebied en komt hij terug in een omgevingsplan, maar alleen voor gebouwen waarvoor geen energieprestatie-eisen gelden. Denk aan industriehallen.
- Bestaande bouw (nutsgebouwen): wanneer er sprake is van vervanging of groot opknapwerk. Dit speelt bij individuele gevallen, wanneer een omgevingsvergunning wordt aangevraagd. We verwachten deze regel voor 2025.
Het is nog niet bekend wanneer deze regel precies ingaat. Wij volgen de ontwikkelingen, onder andere via de G4, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Nationaal Daken Plan.
Zonnevelden
Naast zonnepanelen op daken zijn ook zonnevelden een belangrijke manier om zonne-energie op te wekken. Een zonneveld is een verzameling zonnepanelen op een rek boven de grond of drijvend op het water. We hebben nu onderstaande locaties in beeld voor het plaatsen van zonnevelden.
Zonnepanelen Nedereindse Plas
We denken na over zonnepanelen op het water van de Nedereindse Plas. Er zijn niet genoeg daken voor alle panelen die we nodig hebben. Daarom zoeken we naar nieuwe en andere plekken.
Lees meer over zonnepanelen bij de Nedereindse Plas
We zoeken een partij die zonnepanelen op de zuidhelling kan plaatsen. De uitvraag hiervoor is gepubliceerd op Tenderned. De opbouw van de geluidswal en de mogelijkheden voor het bevestigen van zonnepanelen maken het een uitdaging.
Een groep bewoners uit Terwijde heeft samen met de Utrechtse energiecoöperatie Energie-U een plan gemaakt voor een zonneveld naast de rioolwaterzuiveringsinstallatie langs de Meijewetering op bedrijventerrein De Wetering.
Lees meer over zonneveld Meijewetering
De Haarrijnseplas krijgt drijvende zonne-energie-eilanden.
De zonne-energie-eilanden bieden een unieke kans in Utrecht voor dubbel ruimtegebruik en de combinatie van energieopwekking en natuurontwikkeling. De ontwikkeling van een zonne-energie-eiland sluit naadloos aan bij de doelstellingen van de gemeente voor zonnevelden (Energieplan Utrecht 2016). Hiermee is de eerste stap gezet voor het opwekken van zonne-energie op water.
Onder voorbehoud van besluitvorming van de gemeenteraad is dit project onderdeel van de Utrechtse inzet in de Regionale EnergieStrategie. Het voorstel bevat ruimte voor zowel windmolens als zonnevelden en is goed voor ruim 60% van het Utrechtse aandeel aan die strategie.