Proef wilde bloemen en planten

Wilde bloemen en planten worden soms gezien als onkruid, maar ze zijn goed voor onze stad. Daarom startten we in maart 2022 in 5 buurten een proef. We laten wilde bloemen en planten staan langs gevels en in boomspiegels (de grond om een boom). De proef loopt tot en met december 2023.

Waarom deze proef?

In een stad met veel steen en weinig groen wordt het in de zomer erg heet. En insecten vinden er weinig te eten. Daarom is het fijn als inwoners (gevel)tuinen aanleggen. Maar ook wilde bloemen en planten die spontaan langs de gevels en in boomspiegels groeien zijn belangrijk.

Wilde bloemen zorgen voor voedsel en bescherming van bijen, vlinders en andere insecten. Ze zorgen voor verkoeling op warme zomerdagen. Ook brengen ze meer kleur in de stad. Daarom doen we een proef waarbij we de natuur langs gevels en in boomspiegels meer hun gang laten gaan.

Wat gaan we doen?

Vanaf maart 2022 laten we in een aantal buurten het groen tot 30 centimeter vanaf de gevel groeien. Ook in de perkjes rond bomen laten we de wilde bloemen en planten staan. U mag wel zelf de begroeiing langs uw eigen gevel verwijderen. Of u kunt zelf een geveltuin aanleggen. Na 2 jaar evalueren we de proef.

Wat kunt u zelf doen?

Wilt u het groen onderhouden en de natuur een handje helpen? Een paar tips:  

• Zoek uit welke plant of bloem op uw stoep groeit. Er zijn verschillende apps die daarbij kunnen helpen. Bijvoorbeeld ObsIdentify of Pl@ntNet Identify. 
• Weet u welk plantje het is? Ga dan op zoek naar meer informatie. Hoe bloeit de plant? Is het een probleemsoort? Hoe hoog wordt de plant? Met deze informatie bepaalt u wat u het beste kunt doen.  
• Aan sommige planten hoeft u niks te doen. Bijvoorbeeld omdat ze maar korte tijd bloeien. Denk hierbij aan het maarts viooltje, de liggende vetmuur of de gehoornde klaverzuring. Maar ook muursla, klaproos en stinkende gouwe kunt u prima laten groeien.  
• Langs randen laat je de ‘lagere’ plantjes zoals madeliefjes, paardenbloemen, weegbree en witte klaver groeien. Deze plantjes zijn prima ‘bodembedekkers’.  
• Het akkerklokje, de stokroos en teunisbloem kunnen erg hoog worden. Het zijn mooie planten die kale muren en schuttingen kleur geven.  
• Als de bloemen zijn uitgebloeid, kunt u ze weghalen. De meeste planten geven zaadjes af en komen vanzelf weer op. 

Resultaten in 2022

We onderzochten de eerste resultaten van de proef in 2022. Groeien er (meer) wilde bloemen en planten? Welke soorten zien we? Wat vinden de bewoners ervan? Hoe ervaren zij de wilde bloemen en planten in hun buurt?

Verschillende soorten

Het aantal wilde bloemen en planten wisselt per buurt. Zo zien we in de ene buurt ‘maar’ 160 wilde bloemen en planten. En in de andere buurt wel 420 verschillende soorten. In oudere buurten komen meer verschillende soorten voor. In de nieuwe buurten zijn vooral ‘pionierssoorten’ aanwezig. Dit zijn plantensoorten die als eerste uit de kale grond opkomen. In de 5 buurten zien we niet meer zwerfafval. Ook zien we niet meer groen over de stoep hangen. Stoepen blijven dus goed toegankelijk.

Ervaring bewoners

In september 2022 hebben ruim 450 bewoners een korte vragenlijst ingevuld. Zij geven de proef een gemiddeld rapportcijfer van 7,3. Bijna 75% vond de buurt tijdens de proef groener geworden. En bijna 60% vond de buurt ook mooier geworden. Bewoners zijn dus positief over het eerste jaar van de proef met wilde bloemen en planten.

Lees het onderzoeksrapport 'Tussenevaluatie 2022 – wilde bloemen en planten'

Om welke buurten gaat het?

Bij het kiezen van de buurten hielden we rekening met voor- en naoorlogse stadsbuurten en nieuwbouwwijken. Deze buurten en straten geven een goed beeld (dwarsdoorsnede) van de stad.

Waar letten we op?

Tijdens de proef meten we op verschillende momenten. Hierbij kijken we wat er met de omgeving gebeurt:

• Welke planten en bloemen groeien er?
• Zien we meer verschillende soorten planten en bloemen groeien?
• Wat is het effect voor insecten zoals bijvoorbeeld vlinders en bijen?
• We vinden waardering van bewoners belangrijk. Wat vinden bewoners van de wilde planten en bloemen?

Wat zijn de voorwaarden voor deze proef?

• De stoep blijft veilig en toegankelijk.
• De begroeiing zorgt niet voor overlast van zwerfafval of plaagdieren.
• Planten zoals de Aziatische duizendknoop en de Ambrosia verwijderen we. Dit zijn planten die van nature niet in Nederland voorkomen. Ze overgroeien andere planten.
• Tijdens de proef houden we goed contact met inwoners.

Wilde bloemen en planten die veel voorkomen

Onder andere deze wilde bloemen en planten kunt u in Utrecht tegenkomen: stinkende gouwe, muurleeuwenbek, straatgras, madeliefje, grote weegbree, muursla, paardenbloem, rode klaver, robertskruid, klaproos.

Tip: (her)kent u een plant niet? Schakel hulp in van een gratis planten-herken-app, zoals OBSIdentify of PlantNet.

Download de plantenzoekkaart (pdf, 1,2 MB)