Beleid voor kunst en cultuur

In het beleid voor cultuur staat hoe we samen met de cultuursector en bewoners zorgen voor een groot en vernieuwend aanbod van kunst en cultuur. Dit beleid is ook de basis van de voorwaarden voor het geven van subsidie.

Beleidsdocumenten

Het beleid voor kunst en cultuur staat in de volgende nota’s.

  • Cultuurnota 2025-2028 ‘Kleur Bekennen’. In de periode 2025-2028 werken we aan een solidaire, eigenzinnige en uitnodigende cultuursector.
  • Kunst kleurt de stad, cultuurvisie 2030 en cultuurnota 2021-2024. In ‘Kunst kleurt de stad’ staat de cultuurvisie tot 2030 en de uitgangspunten voor de cultuurnotaperiode 2021-2024. Er zijn 4 basisprincipes.
    • Utrecht wil een pluriform cultuuraanbod. Dat betekent dat er veel verschillende vormen van kunst en cultuur in de stad zijn.
    • Utrecht wil een inclusieve cultuursector die niemand uitsluit. En waar een cultuuraanbod is waarmee iedereen zich verbonden kan voelen.
    • Utrecht wil ruimte bieden voor ontwikkeling, zodat iedereen het eigen talent kan ontdekken en laten groeien. Waar iedereen ruimte voelt en krijgt om te vernieuwen.
    • Het 4e principe gaat over het creatief vermogen van mensen, door goed cultuuronderwijs binnen en buiten de school en doordat het mogelijk is actief deel te nemen aan (amateur)kunst.
  • Uitvoeringsnota huisvesting culturele en creatieve sector. In deze nota staat hoe we meer ruimte willen maken voor culturele voorzieningen en creatieve werkplekken, hoe we de juiste plekken hiervoor bepalen en hoe we door meer grip op het vastgoed samen met de sector de doelen waar maken.
  • Kadernota cultuurparticipatie en Uitvoeringsprogramma cultuurparticipatie. Utrecht wil dat iedereen dichtbij van (amateur)kunst kan genieten en kan meedoen. Dat er verschillende passende activiteiten en lessen zijn waar mensen gebruik van kunnen maken. In de kadernota cultuurparticipatie staan de verschillende beleidsthema's en regelingen voor cultuur in de vrije tijd, cultuur in de buurt en cultuur op school, inclusief een visie op het geheel. In het uitvoeringsprogramma staat hoe we de komende jaren aan de slag gaan.
  • Uitvoeringsnota kunst in de openbare ruimte 2021-2030. Deze nota is een uitwerking van de cultuurnota 2021-2024. De 4 basisprincipes van de cultuurnota zijn op verschillende manieren verbonden met de uitgangspunten voor beeldende kunst in de openbare ruimte om de stad mooier en beter te maken.

We werken aan beleid voor een bruisende nachtcultuur Bekijk de nachtvisie (nog niet vastgesteld door gemeenteraad)

Wat wil de gemeente en waarom?

Kunst en cultuur zijn belangrijk voor onze stad en onmisbaar om de doelen voor Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen mogelijk te maken. Kunst en cultuur brengen mensen bijeen, zetten aan het denken, roepen emotie op en zorgen voor ontspanning. Dat is belangrijk voor ons geluk en welzijn. Het helpt ons de wereld om ons heen beter te begrijpen. Ook helpen kunst en cultuur bij het omgaan met de uitdagingen in het leven. Het levert een belangrijke bijdrage om de stad levendig te maken en inwoners aan elkaar te verbinden. Kunst en cultuur maken de stad aantrekkelijk, ook voor bedrijven en bezoekers van buiten de stad. Onze stad wil een toegankelijke culturele wereldstad zijn voor iedereen, met veel verschillende kunstvormen en genres die passen bij de groei van de stad.

In 2023 zetten we net als in 2022 in op het herstel van de culturele sector in Utrecht. Als gemeente bieden we makers en culturele instellingen daarom de middelen, de ruimte  en vrijheid om zich artistiek te ontplooien. We willen genoeg plekken en financiële middelen bieden voor ontwikkeling. Meer leest u in de begroting 2023.

Wat doet de gemeente?

In het beleid ziet u de uitgangspunten tot en met 2030, namelijk een veelzijdig cultuuraanbod, ruimte voor ontwikkeling, het stimuleren van het creatief vermogen van mensen en een cultuursector die niemand uitsluit. Dit beleid is er voor de verschillende cultuurvormen. Het is verwerkt in beleidsnota’s en in verschillende subsidieregelingen. In de cultuurnota 2021-2024 Kunst kleurt de stad staat ook de cultuurvisie 2030.

Veelzijdig cultuuraanbod

Om ervoor te zorgen dat in Utrecht zoveel mogelijk verschillende disciplines, genres en mengvormen daartussen zijn vertegenwoordigd doen we onder andere het volgende.

  • De gemeente subsidieert organisaties, initiatieven en evenementen die samen zorgen voor een kwalitatief goed en breed kunst- en cultuuraanbod voor iedereen en in alle wijken. Culturele instellingen zoals musea, podia, wijkcultuurhuizen, festivals, stichtingen en verenigingen ontvangen subsidie vanuit de cultuurnota 2021-2024 Kunst kleurt de stad. Welke dat zijn leest u in de subsidienota. Daarnaast ontvangt een aantal partijen een tweejarige subsidie.
  • De gemeente stimuleert kunst en cultuur met subsidies voor makers, culturele initiatieven, instellingen en verenigingen. De subsidies en de voorwaarden voor subsidie leest u in de subsidiehulp.

Ruimte voor ontwikkeling

Om kunstenaars en culturele organisaties in Utrecht artistiek, fysiek en financieel de ruimte te geven om zichzelf én de stad cultureel verder te ontwikkelen werken we onder andere aan de volgende punten.

  • De gemeente wil meer betaalbare ruimte voor cultuur. Kunstenaars, muzikanten en andere culturele makers zijn onmisbaar voor een levendige stad en zijn welkom in Utrecht. Daarom sloten de gemeente en het Broedplaatsennetwerk Utrecht een convenant (pdf, 279 kB), waarin we afspraken maken voor meer betaalbare werk- en presentatieruimte voor de creatieve sector.
  • Utrecht heeft een bijzondere collectie beeldende kunst in de openbare ruimte opgebouwd. Deze collectie komt tot stand via de 1,5% regeling. Bij (ver)bouw van openbare gebouwen wordt 1,5% van de bouwsom gebruikt voor kunst. Utrecht heeft bovendien een opvallend en vooruitstrevend beleid op het gebied van kunst in de openbare ruimte, bijvoorbeeld door cultuur onderdeel te maken van grote stedelijke vernieuwingen. Bekijk de collectie op kunstinopenbareruimte-utrecht.nl.

Stimuleren van creatief vermogen

We willen dat iedereen in Utrecht de kans krijgt zich artistiek te ontplooien, dankzij een stevige keten van cultuureducatie, via amateurkunst(educatie) naar talentontwikkeling en professionaliteit. Daarom doen we onder meer het volgende.

  • De gemeente geeft subsidie aan een aantal organisaties met lesaanbod op gebied van amateurkunst verspreid over de stad die ervoor zorgen dat Utrechters van alle leeftijden, hun talenten ontdekken en zich kunnen ontwikkelen. Bekijk het lesaanbod amateurkunst van organisaties met subsidie.

We werken aan beleid om te zorgen dat iedereen kan meedoen aan cultuur Lees meer over cultuurparticipatie.

Inclusieve cultuursector

Belangrijke pijlers van het Utrechtse cultuurbeleid zijn inclusie en diversiteit. We vinden het belangrijk dat iedereen zich verbonden kan voelen met de kunst en cultuur in de stad en dat iedereen kan meedoen en zich welkom voelt. We verbeteren het leefklimaat in de stad door de sociale en culturele samenhang in buurten en wijken te vergroten, onder meer door het ondersteunen van wijkcultuurhuizen.

  • Wijkcultuurhuizen in de stad brengen wijkbewoners op een laagdrempelige manier in contact met kunst en cultuur. Het zijn plekken voor ontspanning, ontmoeting en talentontwikkeling. In Overvecht en Kanaleneiland zijn jongerencultuurhuizen en in Leidsche Rijn is een programma gericht op jongerencultuur. De organisaties krijgen subsidie van de gemeente voor hun werk op gebied van cultuur en welzijn voor iedereen. Lees meer over aanbieders van cultuur in de wijken.

Relatie met ander beleid

Het cultuurbeleid heeft te maken met het beleid over: