Uw werfkelder herstellen

Utrecht is trots op haar bijzondere erfgoed. Om dit voor toekomstige generaties te behouden, helpen we keldereigenaren in het wervengebied hun kelders te herstellen.

Informatiemarkt kostenverdeling kelderherstel

Op 27 maart is er een informatiemarkt over de definitieve kostenverdeling voor het herstel van kelders in het wervengebied. Eigenaren van werf-, kluis- en straatkelders horen hier meer over de voorlopige uitkomsten van onderzoeken die nu worden gedaan naar schade en schadeoorzaken, de aanpak van schadeafhandeling en over de varianten voor de kostenverdeling die op tafel liggen. Keldereigenaren kunnen op de informatiemarkt ook met de gemeente bespreken hoe zij bij de keuze voor een definitieve kostenverdeling betrokken willen zijn.

Eind 2024 besluit de gemeenteraad over de definitieve kostenverdeling tussen de gemeente en keldereigenaren bij het herstel van de kelders in het wervengebied. De komende maanden gaan keldereigenaren en gemeente met elkaar in gesprek over de kostenverdeling. Zodat de gemeenteraad, voor ze een besluit neemt, weet welke voor- en nadelen de keldereigenaren zien bij de varianten voor een kostenverdeling en wat zij bij het maken van een keuze belangrijk en minder belangrijk vinden. Een onafhankelijke procesbegeleider begeleidt het gesprek over de kostenverdeling. Zij is aangesteld na raadpleging van vereniging De Utrechtse Werfkelders.  

Zien we u op de informatiemarkt?

  • Wanneer: woensdag 27 maart 2024.
  • Waar: De Witte Vosch (Oudegracht 46, Utrecht).
  • Voor wie: Eigenaren van werf-, kluis- of straatkelders in het wervengebied.
  • Hoe laat: 16:00-18:00 uur of 19:00-21:00 uur (Er is geen centrale presentatie, aanmelden hoeft niet).

Subsidieregeling

We geven subsidie voor het herstel van kelders in het wervengebied. Keldereigenaren kunnen daarnaast tegen lagere rente een lening afsluiten bij het Utrechts Wervenfonds. Zo houden we de kelders veilig en bewaren we het erfgoed voor toekomstige generaties. Als goede buren zorgen keldereigenaren en gemeente samen voor de kelders.

We hebben een tijdelijke subsidieregeling gemaakt. De definitieve regeling geldt vanaf 1 januari 2025. Tot die tijd doen we met elkaar ervaring op met het herstellen van kelders. We laten ook onderzoek doen naar schade en schade-oorzaken. De inzichten verwerken we in de definitieve regeling.

We betalen in de vorm van subsidie:

  • 100% van de kosten voor het opstellen van het herstelplan en de benodigde onderzoeken en inspecties
  • 100% van de kosten die worden gemaakt voor de bereikbaarheid en het zorgen voor zo min mogelijk overlast voor de omgeving tijdens de uitvoering
  • tot € 50.000 betalen wij de helft van de kosten voor onderhoud, herstel en waterdicht maken. Dat zijn de kosten die u eens in de 30 jaar sowieso maakt voor het behoud van erfgoed, onderhoud van de kelder, herstel van kleinere schades en het waterdicht maken van het keldergewelf.
  • Voor de verdeling van kosten tussen € 50.000 en € 250.000 kijken we eerst of de kosten duidelijk, zonder uitgebreid technisch onderzoek aan ons of u zijn toe te schrijven. Wij betalen 100% van de kosten van het herstellen van constructieve gebreken die aan ons zijn toe te schijven. Denk aan schade door zwaar verkeer, boomwortels of instabiele (niet stevige) funderingen van wal- en kluismuren. Als de gebreken zijn toe te schrijven aan u, bijvoorbeeld door onjuiste verbouwingen, dan betaalt u 100% van de kosten. Als de kosten niet eenduidig, zonder uitgebreid technisch onderzoek aan ons of u zijn toe te schijven, dan betalen wij 90% en u 10%.

In de praktijk komt dat erop neer dat voor het herstellen van een kelder voor het maximale bedrag van € 250.000 waarvan de schade-oorzaken onduidelijk zijn, de gemeente € 205.000 betaalt en de keldereigenaar € 45.000.

Lees de leidraad subsidiabele kosten (pdf, 2 MB)

Lees de volledige tekst van de subsidieregeling op overheid.nl

Kromme Nieuwegracht

Bent u eigenaar van een werfkelder of kelder onder de straat op de Kromme Nieuwegracht tussen huisnummer 4 en 56? En wilt u een herstelplan maken? Dan kunt u contact met ons opnemen via werven@utrecht.nl.

Voor eigenaren van een kelder on de straat aan de Kromme Nieuwegracht werkt de subsidieregeling kelderherstel wervengebied net iets anders. Dat komt omdat de gemeente hier het initiatief neemt om de muren in het water te herstellen. De belangrijkste verschillen zijn: 

  • U hoeft zich niet aan te melden voor subsidie. Wij nemen contact met u op om te praten over samenwerking bij het gelijktijdig herstel van kelders en muren in het water.
  • U hoeft geen subsidie aan te vragen voor het opstellen van het herstelplan. Wij maken het herstelplan in uw opdracht en betalen de kosten. (U mag ook zelf het herstelplan laten maken. In dat geval vraagt u wel subsidie aan).
  • We werken in bouwblokken van ongeveer 50 meter breed. In elk bouwblok liggen meerdere kelders. Er komt 1 plan om de muren en kelders binnen het hele bouwblok aan te pakken. De individuele herstelplannen van kelders komen in dit plan. 
  • De gemeente treedt op als opdrachtgever voor de aannemer. Dit doen we in overleg met u.
  • Hoeft u uw kelder nu niet te herstellen? Dan vragen wij om uw toestemming voor het werk dat nodig is om onze muren in het water te herstellen. 

Stappenplan herstel kelders

Bent u van plan subsidie aan te vragen en wilt u hierover met ons in gesprek? Stuur dan een e-mail aan werven@utrecht.nl. We hebben het herstel van een kelder onderverdeeld in 10 overzichtelijke stappen. Bij iedere stap helpen we. Bijvoorbeeld met partijen die herstelplannen kunnen maken, met hulp bij het aanvragen van de subsidies en vergunningen, met advies tijdens het herstel door een bouwmeester en de mogelijkheid het subsidiebedrag te verhogen als tijdens het herstel meerwerk nodig is. Hieronder leest u een toelichting per stap.

In 10 stappen naar herstellen kelders

Stuur een e-mail naar werven@utrecht.nl. We kijken samen of uw kelder in aanmerking komt voor subsidie. Er zijn iets meer dan 940 kelders in het wervengebied. Die hebben niet allemaal tegelijk onderhoud nodig. Er is ruimte voor ongeveer 35 kelders per jaar. Tijdens de proefperiode komen deze kelders in aanmerking voor herstel en subsidie:

  • kelders met ernstige lekkage en ernstige gebreken in de constructie
  • kelders waar we tegelijk de wal- en kluismuren herstellen, bijvoorbeeld aan de Kromme Nieuwegracht en Drift
  • groepjes van 3 of meer kelders naast elkaar die we tegelijk herstellen, zodat we minder kosten hebben en er minder overlast is
  • kelders waarvoor niet veel maatregelen nodig zijn, dus met minder overlast en kosten.

Is het niet mogelijk om uw kelder voor 1 januari 2025 aan te pakken? Dan komt die op de lijst voor later herstel. Die lijst houden we bij in ons vierjarenplan dat we ieder jaar bijwerken.

Wilt u subsidie aanvragen voor het maken van een herstelplan? Dan bespreken wij samen de voorbereiding. Om een inschatting te maken van de toestand van uw kelder, doen we een visuele inspectie. Een expert van een onderzoeksbureau bekijkt de kelder aan de binnenkant en maakt een rapport.

Dat bespreken we met elkaar en zo komen we tot een eerste inschatting van het werk dat aan uw kelder nodig is. In dit overleg bespreken we welke eisen we aan het herstelplan stellen, en welke onderzoeken, informatie en afspraken verder nog nodig zijn. Wij kunnen advies geven bij het vinden van een bureau dat het herstelplan kan maken. Daarna vraagt u subsidie aan voor het opstellen van een herstelplan en de noodzakelijke onderzoeken. U krijgt een brief met het subsidiebesluit en een bevestiging van de gemaakte afspraken.

In deze fase laat u een plan maken voor het herstellen van uw kelder. U kiest een bureau dat het herstelplan maakt. We kunnen een voorstel doen voor een geschikte partij: we hebben een lijstje bureaus met kennis van monumentaal erfgoed in het wervengebied. U mag ook een eigen bureau kiezen.

Om het herstelplan te kunnen maken, doet het bureau eerst onderzoek. Naast de eerder uitgevoerde visuele inspectie zijn dat minimaal een bureauonderzoek naar kabels en leidingen en archeologisch bureauonderzoek. Als de inspectie en onderzoeken leiden tot een vermoeden van grotere schade of constructieve gebreken, laat het bureau aanvullend technisch onderzoek doen door specialisten. Bijvoorbeeld funderingsonderzoek, kernboringen in metselwerk of sterkteberekeningen voor de maximale belasting. De gemeente betaalt deze onderzoeken.

Wanneer alle onderzoeksresultaten op tafel liggen en zijn doorgesproken, schrijft het bureau het herstelplan. Daarin staan de maatregelen die nodig zijn voor het onderhoud, herstel van schade en waterwerend maken van de kelder – met foto’s van de schade en een preciese beschrijving van het werk.

Lees de leidraad herstelplan (2 MB)

Het bureau maakt ook een inschatting van de kosten en doet een voorstel voor de verdeling van de herstelkosten.

Het herstelplan is een bijlage bij de aanvraag voor subsidie. In de leidraad subsidiabele kosten (pdf, 2 MB) staat voor welke kosten de keldereigenaar subsidie kan vragen en voor welke niet.

Als blijkt dat er maar weinig aan de kelder hoeft te gebeuren, dan voldoet een offerte met een uitgebreide werkbeschrijving van de aannemer. Het is dan niet nodig om aanvullende onderzoeken te doen en ook niet om een herstelplan te laten maken. Dit is aan de orde als de geschatte kosten voor de keldereigenaar lager zijn dan € 10.000,00 inclusief de BTW (de kosten die wij voor 100% subsidiëren, bijvoorbeeld voorzieningen voor het verkeer, rekenen we hierin niet mee).

In deze stap gaan we samen in gesprek over het herstelplan, inschatting van de kosten en het voorstel voor de verdeling van de kosten. Ook bespreken we of een omgevingsvergunning nodig is en waaraan deze moet voldoen. Zo nodig geven wij advies bij deze stukken of vragen om dingen aan te passen. Door alle stukken vooraf te bespreken, kunnen we de aanvraag snel en soepel verwerken. We weten immers dat de stukken voldoen aan de subsidieregeling.

U vraagt nu de subsidies aan voor de kosten in het herstelplan die voor subsidie in aanmerking komen. De keldereigenaar vraagt subsidie aan bij het Rijk en bij ons:

Bij de gemeente aanvragen

Bij de aanvraag stuurt u het herstelplan, de rapporten van de inspecties en onderzoeken en de projectbegroting mee. Die laatste bestaat uit de inschatting van kosten, verdeling van kosten en de subsidies en eigen bijdrage die de kosten dekken. Een bewijs van eigendom maakt de aanvraag compleet.

Lees hoe u de subsidie bij ons aanvraagt

Bij het Rijk aanvragen

Het Rijk geeft subsidie voor rijksmonumenten met een woonfunctie. Met deze subsidie moedigt de rijksoverheid de zorg voor beschermde monumenten aan. Het Rijk subsidieert 38% van de kosten om monumentale onderdelen in stand te houden. Particuliere eigenaren van rijksmonumenten moeten de subsidie aanvragen tussen 1 maart en 30 april bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Als u dat wilt, helpt de gemeente bij de aanvraag van de RCE subsidie.

De RCE keert het subsidiebedrag achteraf uit, nadat het werk klaar is. Omdat u tijdens het werk de kosten al maakt, schiet de gemeente het subsidiebedrag van de RCE voor. U krijgt van de gemeente het volledige bedrag van de kosten die voor subsidie in aanmerking komen. Aan het eind, als uw kelder is hersteld, verrekenen we de RCE subsidie die u ontvangt met het definitieve subsidiebesluit van de gemeente. U betaalt de RCE subsidie dan aan ons terug.

Lening bij Utrechts Wervenfonds

Zijn de kosten van het herstel hoger dan de subsidie? Dan kunt u tegen lagere rente een lening afsluiten bij het Utrechts Wervenfonds.

Lees de 'Nadere regel lening Utrechts Wervenfonds' op Overheid.nl

Binnen 13 weken nemen we een besluit of we u de subsidie toekennen. Bij verschil van inzicht over de verdeling van de kosten of de vraag of kosten wel of niet subsidiabel zijn, geeft de adviescommissie een onafhankelijk advies. De commissie bestaat uit deskundigen op het gebied van schade, herstel, erfgoed en toedelen van kosten. Als we de adviescommissie om advies vragen, dan geven we daarvoor 6 weken extra de tijd.

Hebben we de subsidie toegekend en de vergunning verleend? Dan tekenen we de samenwerkingsovereenkomst die we hebben besproken. Hiermee leggen we vast dat we gaan samenwerken bij het herstellen van de kelder. In de samenwerkingsovereenkomst leggen we ook de afspraken vast over de eigendomsverhoudingen en het beheer en onderhoud van de kelder nadat deze is hersteld. De samenwerkingsovereenkomst is nodig voor het verlenen van de subsidie.

U geeft een aannemer opdracht om de kelder te herstellen volgens het herstelplan. Als regel bent u de opdrachtgever. Soms, bijvoorbeeld waar wij werken aan kluismuren, treden we namens u op als opdrachtgever. Dan is het werk aan een kluismuur en kelder zo met elkaar verweven dat het slimmer is om 1 partij opdrachtgever te laten zijn. De aannemer gaat aan de slag, graaft de weg af en legt de kelder helemaal of voor een deel bloot om bij de beschadigde delen te komen. De aannemer neemt ook de maatregelen om de omgeving tijdens het werk veilig en bereikbaar te houden en overlast te beperken. Bijvoorbeeld door de bouwplaats af te zetten, een loopbrug te leggen of een tijdelijke opslag te maken voor bouwmateriaal.

Het werk is begonnen. Tijdens het werk kan een ander beeld van de schade ontstaan dan bij de inspectie en onderzoek aan de binnenkant van de kelder is gebleken. Bij meerwerk kunt u ons vragen het verleende subsidiebedrag te verhogen. Dat doet u met een aanvullende subsidieaanvraag, volgens de leidraad subsidiabele kosten. Deze aanvraag dient u in vóór het meerwerk wordt gedaan. Stuur de aanvraag met een beschrijving van het meerwerk en de begroting tegelijk naar werven@utrecht.nl én subsidie@utrecht.nl.

U kunt beslissen om het werk te beëindigen als de eigen bijdrage, afhankelijk van de kosteninschatting in het herstelplan, € 5.000 tot € 20.000 hoger uitvalt dan ingeschat. U hoeft dan de gemaakte kosten niet volledig terug te betalen. Wij kunnen uitstappen als de totale kosten hoger worden dan € 300.000.

Is het werk klaar? Dan beoordelen we samen of de aannemer het werk goed heeft uitgevoerd. Is dat zo? Dan levert de aannemer het werk aan de kelder aan u op. Het werk aan de weg, muren en afwatering levert de aannemer aan ons op. We stellen het subsidiebesluit definitief vast. Wij maken nadat het werk klaar is verdere afspraken over beheer en onderhoud van de kelder.

Meer informatie

Hulp en contact Werven

Telefoon

14 030 

E-mail

werven@utrecht.nl

Bezoekadres

Informatiecentrum wervengebied, Oudegracht 167

openingstijden: dinsdag tot en met vrijdag 11:00 - 17:00 uur