Subsidie kelders wervengebied

Het is nodig om de historische werf-, kluis- en straatkelders in het wervengebied in goede staat te houden. Voor de veiligheid en omdat we dit bijzondere erfgoed voor toekomstige generaties willen behouden. De gemeente helpt keldereigenaren hun kelder te onderhouden, schade te herstellen en waterdicht te maken. Met kennis, advies en geld.

Subsidieregeling

Een kelder herstellen kan duur zijn. We betalen daaraan mee om ervoor te zorgen dat de veiligheid van de kelders bewaard wordt. Wij hebben ook als taak het erfgoed in stand te houden. Wij zijn eigenaar en beheerder van de weg, gracht, riolering, bomen, werven en wal- en kluismuren. Dit heeft ook invloed op de staat van de kelders.

Daarom hebben we voor de komende 2 jaar een subsidieregeling gemaakt, als voorloper op een definitieve regeling die vanaf 1 juli 2024 geldt. In de komende 2 jaar doen we eerst ervaring op met de samenwerking. Zo krijgen we een beter beeld van wat er allemaal nodig is voor het herstellen van kelders, de kosten en de verdeling daarvan tussen gemeente en eigenaren.     

Regeling met de keldereigenaren gemaakt

De regeling maakten we samen met u. In één-op-één gesprekken, burenoverleg, mail- en briefwisselingen haalden we tussen eind 2021 en oktober 2022 vragen en reacties op en verwerkten deze in de regeling.

Lees alle vragen en opmerkingen met onze antwoorden hierop

We hebben het herstellen van een kelder onderverdeeld in 10 stappen. Hieronder een toelichting per stap.

In 10 stappen naar herstellen kelders

Er zijn iets meer dan 940 kelders in het wervengebied. Die hebben niet allemaal tegelijk onderhoud nodig. Voor de proefperiode in de komende 2 jaar leggen we de nadruk op de meest dringende kelders (35 per jaar). Meer kelders is ook niet mogelijk door de beschikbare mensen, geld en materiaal, en door de overlast en de bereikbaarheid van het gebied. Deze kelders komen in aanmerking voor herstel en subsidie:

  • kelders met ernstige lekkage en ernstige gebreken in de constructie
  • kelders waar de gemeente tegelijk de wal- en kluismuren herstelt, bijvoorbeeld aan de Kromme Nieuwegracht en Drift
  • groepjes van 3 of meer kelders naast elkaar die tegelijk worden hersteld, zodat we kosten en overlast kunnen beperken
  • kelders waarvoor maar beperkte maatregelen nodig zijn, dus met beperkte overlast en kosten

De subsidie voor de proefperiode is verdeeld in 4 stukken van € 1 miljoen per half jaar. Per half jaar kennen we subsidies toe zolang er geld in de subsidiepot zit. De regeling geldt overigens ook met terugwerkende kracht tot en met 19 december 2019 voor kelders waarvan het herstel niet kon wachten.

Bent u van plan subsidie aan te vragen en wilt u hierover met ons in gesprek? Stuur dan een e-mail aan werven@utrecht.nl. Is het niet mogelijk om een kelder in de komende 2 jaar aan te pakken? Dan komt die op de lijst voor later herstel. Die lijst houden we bij in ons vierjarenplan dat we ieder jaar bijwerken.

Wij geven subsidie door middel van de subsidie kelders wervengebied.

Lees de volledige tekst van de subsidieregeling

Wilt u subsidie aanvragen voor het maken van een herstelplan? Dan gaan wij met u in gesprek over de voorbereiding. Om een inschatting te maken van de toestand van uw kelder, doen we een visuele inspectie. Een expert van een onderzoeksbureau bekijkt de kelder aan de binnenkant en maakt een rapport.

Dat bespreken we met elkaar en zo komen we tot een eerste inschatting van het werk dat aan uw kelder nodig is. In dit vooroverleg bespreken we welke eisen we aan het herstelplan stellen, welke onderzoeken verder nog nodig zijn, welke informatie en afspraken er moeten komen. Wij kunnen advies geven bij het vinden van een bureau dat het herstelplan kan maken. Daarna vraagt u subsidie aan via de pagina Plan maken voor herstellen werfkelder, subsidie aanvragen voor de kosten voor het opstellen van een herstelplan en de noodzakelijke onderzoeken. U krijgt een brief met het subsidiebesluit voor deze voorbereiding en een bevestiging van de gemaakte afspraken.

In deze fase laat u een plan maken voor het herstellen van uw kelder. Als blijkt dat er maar weinig hoeft te gebeuren (de geschatte kosten zijn minder dan € 10.000) dan volstaat een offerte met een uitgebreide werkbeschrijving van de aannemer. Het is dan niet nodig om aanvullende onderzoeken te doen. Is er meer aan de hand, dan is een herstelplan nodig. U selecteert een bureau dat het herstelplan maakt. Dat kan een partij zijn op ons lijstje: bureaus met kennis van monumentaal erfgoed in het wervengebied. Of een ander bureau.

Om het herstelplan te kunnen maken, doet het bureau eerst onderzoek. Naast de eerder uitgevoerde visuele inspectie zijn dat minimaal een bureauonderzoek naar kabels en leidingen en archeologisch bureauonderzoek. Als we grotere schade of constructieve fouten vermoeden, is technisch onderzoek nodig door specialisten. Bijvoorbeeld funderingsonderzoek, kernboringen in metselwerk of sterkteberekeningen voor de maximale belasting. Wanneer alle onderzoeksresultaten op tafel liggen en zijn doorgesproken, schrijft het bureau het herstelplan. Daarin staan de maatregelen die nodig zijn voor het onderhoud, herstel van schade en waterdicht maken van de kelder – geïllustreerd met foto’s van de schade en met een gedetailleerde beschrijving van het werk.

Bekijk de leidraad herstelplan (pdf, 2,3 MB)

Het bureau maakt ook een kosteninschatting en doet een voorstel voor de verdeling van de herstelkosten. Wij betalen in de vorm van subsidie:

  • 100% van de kosten voor het opstellen van het herstelplan en de benodigde onderzoeken en inspecties.
  • 100% van de kosten die worden gemaakt voor de bereikbaarheid en het beperken van de overlast voor de omgeving tijdens de uitvoering.
  • tot € 50.000 betalen wij de helft van de kosten voor onderhoud, herstel en waterdicht maken. Dat zijn de kosten die u eens in de 30 jaar sowieso maakt voor het behoud van erfgoed, onderhoud van de kelder, herstel van kleinere schades en het waterdicht maken van het keldergewelf.
  • voor de verdeling van kosten tussen € 50.000 en € 250.000 kijken we eerst of de kosten duidelijk, zonder uitgebreid technisch onderzoek aan ons of u zijn toe te schrijven. Wij betalen 100% van de kosten van het herstellen van constructieve gebreken die aan ons zijn toe te schijven. Denk aan schade door zwaar verkeer, boomwortels of instabiele funderingen van wal- en kluismuren. Als de gebreken zijn toe te schrijven aan u, bijvoorbeeld door onjuiste verbouwingen, dan betaalt u 100% van de kosten. Als de kosten niet eenduidig, zonder uitgebreid technisch onderzoek aan ons of u zijn toe te schijven, dan betalen wij 90% en u 10%.

In de praktijk komt dat erop neer dat voor het herstellen van een kelder voor het maximale bedrag van € 250.000, waarvan de schade oorzaken onduidelijk zijn, de gemeente € 205.000 betaalt en de keldereigenaar € 45.000.

Voor de bijdrage van de gemeente vraagt de keldereigenaar subsidie aan. Het herstelplan is een bijlage bij de subsidie aanvraag. In de leidraad subsidiabele kosten (pdf, 901 kB) staat voor welke kosten de keldereigenaar subsidie kan vragen en voor welke niet.

In deze stap gaan we samen in gesprek over het herstelplan, kosteninschatting en het voorstel voor de kostenverdeling. Ook bespreken we of een omgevingsvergunning nodig is en waaraan deze moet voldoen. Zo nodig geven wij advies bij deze stukken of vragen om dingen aan te passen. In het vooroverleg spreken we bovendien al over de samenwerkingsafspraken: onder andere samenwerking en opdrachtgeverschap tijdens de uitvoering, toestemming en toegang voor inspecties en herstel, beschrijving van het eigendom en toekomstig beheer en onderhoud. Door alle stukken vooraf te bespreken, kunnen we de aanvraag snel en soepel verwerken. We weten immers dat de stukken voldoen aan de subsidieregeling.

U vraagt nu de subsidies aan voor de kosten in het herstelplan die voor subsidie in aanmerking komen. In de leidraad subsidiabele kosten (pdf, 901 kB) staat voor welke kosten de keldereigenaar subsidie kan vragen en voor welke niet. De keldereigenaar vraagt subsidie aan bij het Rijk en bij ons:

Bij de gemeente aanvragen

Bij de aanvraag stuurt u het herstelplan, de rapporten van de inspecties en onderzoeken en de projectbegroting mee. Die laatste bestaat uit de kosteninschatting, kostenverdeling en de subsidies en eigen bijdrage die de kosten dekken. Een bewijs van eigendom maakt de aanvraag compleet.

Lees hoe u de subsidie bij ons aanvraagt

Bij het Rijk aanvragen

Het Rijk geeft subsidie voor rijksmonumenten met een woonfunctie. Met deze subsidie stimuleert de rijksoverheid de zorg voor beschermde monumenten. Het Rijk subsidieert 38% van de kosten om monumentale onderdelen in stand te houden. Particuliere eigenaren van rijksmonumenten kunnen de subsidie aanvragen tussen 1 maart en 30 april bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Lening bij Utrechts Wervenfonds

Zijn de kosten van het herstel hoger dan de subsidie? Dan kunt u tegen lagere rente een lening afsluiten bij het Utrechts Wervenfonds.

Binnen 13 weken nemen we een besluit of we u de subsidie toekennen. Als we de adviescommissie om advies vragen, dan geven we daarvoor 6 weken extra de tijd.

Hebben we de subsidie toegekend en de vergunning verleend? Dan tekenen we de samenwerkingsovereenkomst die we in het vooroverleg hebben besproken. Hiermee leggen we vast dat we gaan samenwerken bij het herstellen van de kelder. In de samenwerkingsovereenkomst leggen we ook de afspraken vast over de eigendomsverhoudingen en het beheer en onderhoud van de kelder nadat deze is hersteld. De samenwerkingsovereenkomst is nodig voor het verlenen van de subsidie.

U geeft een aannemer opdracht om de kelder te herstellen volgens het herstelplan. Als regel bent u de opdrachtgever. Soms, bijvoorbeeld waar wij werken aan kluismuren, treden we namens u op als opdrachtgever. Het werk aan een kluismuur en kelder is zo met elkaar verbonden dat het slimmer is om 1 partij opdrachtgever te laten zijn. De aannemer gaat aan de slag, graaft de weg af en legt de kelder helemaal of voor een deel bloot om bij de beschadigde delen te komen. De aannemer neemt ook de maatregelen om de omgeving tijdens het werk veilig en bereikbaar te houden en overlast te beperken. Bijvoorbeeld door de bouwplaats af te zetten, een loopbrug te leggen of een tijdelijke opslag te maken voor bouwmateriaal.

Het werk is begonnen. Als de kelder is opengegraven, hebben we zicht op de bovenkant van de kelder. Daardoor kan een ander beeld van de schade ontstaan dan bij de inspectie en onderzoek aan de binnenkant van de kelder is gebleken. De gemeente maakt nu een inspectierapport. Dat krijgt u binnen 8 weken van ons. Blijkt dat de schade eenduidig aan de gemeente is toe te schrijven? Dan vraagt u ons de subsidiebeschikking op dit punt aan te passen.

U kunt beslissen om het werk te beëindigen als de eigen bijdrage, afhankelijk van de kosteninschatting in het herstelplan, € 5.000 tot € 20.000 euro hoger uitvallen dan ingeschat. U hoeft dan de subsidie niet volledig terug te betalen. Wij kunnen uitstappen als de totale kosten hoger worden dan € 300.000. 

Is het werk klaar? Dan beoordelen we samen of de aannemer het werk goed heeft uitgevoerd. Is dat zo? Dan levert de aannemer het werk aan de kelder aan u op. Het werk aan de weg, muren en afwatering levert de aannemer aan ons op. We stellen het subsidiebesluit definitief vast. U en wij maken nadat het werk klaar is verdere afspraken over beheer en onderhoud van de kelder.

Hulp en contact Werven

Telefoon

14 030 

E-mail

werven@utrecht.nl