Nieuwkomers
In Utrecht wonen mensen uit zo'n 170 landen. We willen dat al deze nieuwkomers meetellen en meedoen. Ook moeten en willen we bijdragen aan de opvang van asielzoekers en vluchtelingen. En aan de huisvesting voor statushouders.
De Utrechtse aanpak
In onze aanpak voor nieuwkomers staan 3 punten centraal:
1. Actief vanaf dag 1
Asielzoekers gaan meteen aan de slag met cursussen en activiteiten. Met elkaar of met (buurt)bewoners. Dit helpt bij hun integratie en ontwikkeling. Een mooi voorbeeld hiervan is Plan Einstein. Statushouders beginnen zo snel mogelijk met het leren van de taal en passende trajecten. Om vervolgens helemaal aan de Nederlandse samenleving deel te nemen, het liefst via betaald werk.
2. Een doorgaande lijn
Het kan zijn dat een asielzoeker uit (de regio) Utrecht een verblijfsvergunning krijgt. Dan willen wij deze statushouder ook zoveel mogelijk hier opvangen. Want als iemand de stad en de mensen kent, helpt dit bij een snelle inburgering. We noemen dit de doorgaande lijn.
3. Een inclusieve stad
Samen wonen, leren en werken: activiteiten en cursussen zijn niet alleen voor asielzoekers of statushouders. Ook andere Utrechters zijn welkom. Zie ook: flexibel en gemengd wonen.
Lees meer over het beleid voor nieuwkomers.
Verschillende groepen
In Utrecht hebben we onder meer de volgende groepen nieuwkomers:
Asielzoekers
Een asielzoeker is iemand die de bescherming van een ander land inroept. Bijvoorbeeld vanwege oorlog of vervolging. In Nederland kan een asielzoeker asiel aanvragen bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Daarna start een asielprocedure. Daarin beoordeelt de IND of de asielzoeker wel of niet erkend wordt als vluchteling. In Utrecht hebben we, net als in andere gemeenten, opvang voor asielzoekers.
Vluchtelingen
Vluchtelingen zijn mensen die hun land ontvluchten omdat ze bang zijn voor vervolging. Bijvoorbeeld omdat ze niet veilig zijn vanwege oorlog/geweld of hun godsdienst, politieke mening of seksuele geaardheid. Of omdat ze behoren tot een bepaalde sociale groep.
Veel Oekraïners zijn uit angst voor de oorlog met Rusland hun land ontvlucht. Utrecht biedt hun een warm welkom en opvang. Deze opvang loopt gescheiden van de 'gewone' opvang van asielzoekers. We werken samen hierbij met het Rijk, de Veiligheidsregio Utrecht en het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA). Lees meer:
Algemene veelgestelde vragen over vluchtelingen en asielzoekers
Statushouders
Zodra de IND een asielzoeker als vluchteling heeft erkend, wordt diegene een statushouder genoemd. Dit persoon krijgt een verblijfsvergunning voor 5 jaar en mag in Nederland blijven. Elke gemeente, ook Utrecht, moet elk halfjaar een aantal statushouders passende woonruimte aanbieden. De Rijksoverheid stelt deze aantallen vast. Lees meer (cijfers) in de Monitor Statushouders.
Mensen zonder verblijfsvergunning
Mensen zonder geldige verblijfsvergunning hebben Nederland om verschillende redenen (nog) niet verlaten. Zij worden ook wel ongedocumenteerden genoemd. Utrecht is een van de Nederlandse gemeenten waarin ze opvang en begeleiding krijgen.
Verschillende rechten en plichten
In de Europese Unie hebben asielzoekers, Oekraïners en statushouders verschillende rechten en plichten. Asielzoekers mogen niet meteen werken, Oekraïners en statushouders wel. Statushouders worden Utrechters en hebben daarom recht op huisvesting en lessen voor inburgering — Oekraïners en asielzoekers niet.
Voorzieningen
Bij opvang horen voorzieningen als zorg, onderwijs en activiteiten. Deze voorzieningen zijn er voor alle Utrechters. Denk aan de huisarts, een taalcursus of kinderopvang. Met onze partners in de stad proberen we extra voorzieningen te regelen om iedereen zo goed mogelijk te helpen. Helaas is er tekort aan personeel in vooral de zorg en het onderwijs. Dat maakt de oplossing extra moeilijk.