U hebt een omgevingsvergunning nodig als u gaat bouwen of graven op een plek waar archeologische resten in de bodem kunnen zitten. Dan is eerst archeologisch onderzoek nodig.
Om welke werkzaamheden gaat het?
Bij werkzaamheden in de bodem (grondwerk) kunt u archeologische resten beschadigen. Daarom hebt u mogelijk een omgevingsvergunning nodig voor:
- bouwen, slopen en verbouwen
- saneren (schoonmaken) van de bodem
- graven, bijvoorbeeld voor het leggen van kabels en (buis)leidingen, of het maken van bouwputten en kelders
- lager of hoger maken van het loop- of straatniveau (maaiveld)
- weghalen, aanleggen of verharden van wegen, paden, of aanbrengen van andere oppervlakteverharding
- aanbrengen van heipalen, damwanden of andere voorwerpen in de bodem
- kappen en planten van bomen of planten die diep wortelen
- aanleggen van kaden, beschermingen van oevers of aanlegplaatsen
- aanleggen, verbreden of dempen van oppervlaktewater
Wel of geen omgevingsvergunning nodig?
Het ligt aan uw plan en aan de plek of u een omgevingsvergunning nodig hebt of niet. Dit kunt u opzoeken met de archeologische waardenkaart en de informatie hieronder.
Zoek op de kaart de plek waar u gaat werken
Op de archeologische waardenkaart ziet u plekken waar we archeologische resten hebben gevonden. Dat noemen we plekken met archeologische waarde. Of waar we denken dat die er zijn. Dat noemen we plekken met archeologische verwachting.
Hieronder ziet u wat de gekleurde gebieden op de kaart betekenen.
Hulp nodig?
Komt u er niet uit? Of twijfelt u? Neem dan gerust contact op met een archeoloog. Stuur een e-mail naar archeologie@utrecht.nl of bel naar telefoonnummer 14 030. We kijken dan of u een omgevingsvergunning nodig hebt. En of u eerst een archeologisch vooronderzoek moet laten uitvoeren. We kunnen ook met u bekijken of het mogelijk is uw plannen aan te passen. Zodat een vergunning of onderzoek niet nodig is.
Archeologisch onderzoek
Hebt u een vergunning nodig? Dan is er ook een archeologisch onderzoek nodig. Dit moet u zelf regelen. U kunt dit alleen laten doen door bedrijven of gemeenten met de juiste diploma’s. Na het onderzoek krijgt u een rapport.
Stuur het rapport naar archeologie@utrecht.nl. Doe dit voordat u de omgevingsvergunning aanvraagt. Dan weet u zeker dat het rapport door ons is goedgekeurd. Anders duurt uw aanvraag langer.
Regels voor onderzoek
Bedrijven en gemeenten moeten zich bij de uitvoering van archeologische onderzoeken houden aan landelijke regels, die zijn vastgelegd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). Voor onderzoeken binnen de gemeente Utrecht gelden extra regels.
Bekijk de regels voor archeologisch onderzoek (pdf, 129 kB)
Wat stuurt u mee bij uw aanvraag omgevingsvergunning?
Het moet voor de archeologen duidelijk zijn welke werkzaamheden u in de grond gaat uitvoeren. Stuur daarom de volgende bijlagen mee.
- Beschrijving van de werkzaamheden die u gaat doen
- Tekeningen van de bestaande en nieuwe situatie (schaal 1:100) en doorsnedes die van belang zijn
- Zorg dat de tekeningen informatie geven over:
- lengte, breedte en diepte
- totale oppervlak van al het werk in de grond
- of het gaat om een nieuwe aanleg of vervanging
- Topografische kaart met de grootte van het werk in de grond, een noordpijl en coördinaten van de plek
- Rapport van de uitgevoerde archeologische vooronderzoeken (laat dit van te voren beoordelen via archeologie@utrecht.nl)
- Als u gaat bouwen of slopen: tekeningen van de oude en nieuwe fundering (schaal niet kleiner dan 1:100)
- Als er bodemvervuiling is: milieurapporten
- Als u de bodem gaat saneren (schoonmaken): saneringsplan
- Als het gaat om een zichtbaar archeologisch monument: foto’s van de bestaande situatie en tekeningen van de nieuwe situatie
Voor kabels en leidingen
Gaat u kabels of leidingen aanleggen? Stuur dan het volgende mee.
- Kaart met de plek van alle werkzaamheden in de grond, op een kadastrale ondergrond (geef alles aan, ook expansielussen, lasgaten, in- en uittredepunten bij gestuurde boringen, enzovoort)
- Precieze lengte, breedte en diepte van de voorgenomen werkzaamheden in de grond (ook de breedte van de sleuven)
- Geef aan of het gaat om een bestaand tracé, nieuw tracé of deels nieuw/bestaand tracé
- Als het gaat om een bestaand tracé: geef aan of er dieper en breder wordt gegraven (worden de sleuven breder en/of dieper dan al eerder gegraven voor de aanleg. Het gaat erom of er in onverstoorde bodem wordt gegraven)
- Overzichtstekening van het bestaande en nieuwe tracé samen met een doorsnede van het bestaande en nieuwe profiel
- Manier van uitvoering (open ontgraving, damwanden, sleufbekisting, enzovoort)
- Rapport van de uitgevoerde archeologische vooronderzoeken (laat dit van te voren beoordelen via archeologie@utrecht.nl)
- Als er bodemvervuiling is: milieurapporten
- Als u de bodem gaat saneren (schoonmaken): saneringsplan
Aanvragen
Kies bij 'Mijn activiteiten' voor de bestuurslaag ‘gemeente’ en daarna voor ‘grondwerk uitvoeren – Aanvraag vergunning’.
Misschien gaat u nog andere werkzaamheden uitvoeren waarvoor u een omgevingsvergunning nodig hebt. Doe daarvoor de vergunningcheck. Of zoek meer informatie over uw werkzaamheden.
Na uw aanvraag
U krijgt binnen 8 weken een besluit.
Bekendmaken van uw aanvraag
De gemeente maakt uw aanvraag en het besluit bekend. Zodat anderen kunnen zien waarvoor u een vergunning aanvraagt.
Bezwaarperiode
Anderen kunnen bezwaar maken op het besluit. Dit kan in de periode van 6 weken na het ontvangen van uw omgevingsvergunning. In de eerste 4 weken mag u nog niet starten met de werkzaamheden in de grond. De laatste 2 weken mag u dit wel. Maar dan loopt u nog wel risico dat u het werk moet stoppen door een bezwaar.
Kosten
U betaalt kosten voor de omgevingsvergunning en de beoordelingen van alle stappen van het archeologische onderzoek. Bekijk de kosten in de Legesverordening 2025.
Archeologische vondst melden
Hebt u geen vergunning nodig en komt u toch archeologische vondsten tegen? Dan meldt u dit. Ook als u bijvoorbeeld een gat graaft in uw eigen tuin.